کد مطلب:33675 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126

در عصر حاضر ما نه فقط باید در زندگی و در تولید و مصرف كالا قناعت كنیم كه در خواندن و نوشتن و شنیدن نیز باید قناعت ورزیم. این قناعت از اركان ایمان است و شخص غیر قانع بدون تردید در ایمانش نقصان است. آدمی حتی در آموختن نیز باید شیوه ی قناعت را بیاموزد و بداند كه متعلم قانع كیست و معلم قانع كدام است. در این امر نیز قناعت مایه ی آرامش است. شخص غیر قانع و طماع نخستین زیانی كه می بیند، محروم ماندن از آرامش است. فرد افزون طلب، روح ناآرامی می یابد و این روح نا آرام البته رذائل مختص خود را نیز واجد می شود. در عرصه ی دانستن نیز فرد باید قناعت پیشه كند و برای خود حد و قیدی قائل شود. امیرالمومنین (ع) در نهج البلاغه می فرمایند كه:

منهومان لا یشبعان: طالب علم و طالب دنیا (كلمات قصار، ش 457)

دو گروهند كه هیچ گاه سیر نمی شوند. یكی شخص علم طلب و دیگری شخص دنیاجو.

[صفحه 248]

فرد علم دوست و فرد دنیا جو، هر دو گرسنه اند. در خصوص دنیا دوستی مذمت زیادی رسیده است. اما رذیلت علم دوستی پنهان است. زیرا علم در این عالم متاع شریفی است و آدمی گمان می كند هر چه بیشتر بداند، وجود او كامل تر می شود و قرب او به خداوند افزون تر می گردد. در حالی كه هرگز چنین اصل مطلقی وجود ندارد. هر علمی تقرب نمی آورد و به آدمی آرامش و سكینه نمی بخشد و متاع اخروی و معنوی محسوب نمی گردد. بلكه بسیاری از علوم می توانند متاع دنیوی باشند و موجب نزاع گردند و انسان را به شیطان نزدیكتر كنند. از رسول خدا (ص) روایت شده است كه:

من ازداد علما و لم یزدد هدی، لم یزدد من الله الا بعدا

(بحار الانوار، ج 2)

كسی كه علمش افزوده شود، اما هدایتش زیاد نگردد، فقط از خدا دورتر شده است،

یعنی هر علمی موجب هدایت نیست و انسان را متكاملتر نمی كند. دانستنیها در این عالم بسیار است و انسان باید در میان آنها دست به گزینش بزند. به تعبیر امیرالمومنین (ع)

العلم اكثر من ان یحاط به، فخذ من كل علم احسنه (غرر الحكم)

علوم بیش از آنند كه بتوان بدانها احاطه پیدا كرد، پس از هر علمی، نیكوترینش را برگزین.

لذا امروزه و در عصر حاضر باید توجه اكید شود كه اكنون كه می توانیم زیاد بگوییم، باید قناعت كردن در این امر را نیز رعایت كنیم و در برابر این قدرت مقاومت ورزیم. انسان معاصر باید بیاموزد كه هم در برابر شنیدن بسیار، هم در برابر دیدن بسیار و هم در برابر دانستن بسیار مقاومت كند و قناعت پیشه نماید.

صفحه 248.